Danas je Petrovdan, jedan od najvažnijih hrišćanskih praznika, kojim Srpska pravoslavna crkva slavi svete apostole Petra i Pavla. Ovaj praznik označava kraj Petrovdanskog posta.
Značaj i istorija Petrovdana
Petrovdan se ubraja među 15 najvećih hrišćanskih praznika. Posvećen je svetim apostolima Petru i Pavlu, prvim propovednicima hrišćanstva i najbližim učenicima Isusa Hrista. Oni su zaslužni za krštavanje prvih vernika i njihovo prevođenje u hrišćanstvo.
Sveti apostol Petar
Sveti apostol Petar, rođen kao Simeon, bio je ribar pre nego što je postao učenik Isusa Hrista. Nakon što je postao Hristov sledbenik, dobio je ime Petar. Prvi je od učenika jasno izrazio veru u Isusa.
Posle silaska Svetoga Duha, Petar je kao propovednik Jevanđelja obratio u veru oko tri hiljade duša tokom jedne besede u Jerusalimu. Propovedao je Jevanđelje po Palestini, Maloj Aziji, Iliriku i Italiji. Činio je moćna čudesa i na kraju je po zapovesti cara Nerona bio osuđen na smrt. Smatrajući da nije dostojan da umre kao Hrist, tražio je da bude razapet naopako.
Sveti apostol Pavle
Sveti apostol Pavle, rođen kao Savle iz Tarsa, bio je farisej i gonitelj hrišćanstva. Na putu za Damask, nakon susreta sa Gospodom, doživeo je čudesno preobraćenje. Na krštenju je dobio ime Pavle i postao apostol.
Propovedao je od granica Arabije do Španije, među Jevrejima i neznabošcima. U vreme cara Nerona, zajedno sa apostolom Petrom, bio je pogubljen u Rimu.
Narodni običaji i verovanja vezana za Petrovdan
Za Petrovdan se vezuju mnoga narodna verovanja i običaji. Proslava ovog praznika započinje veče pre, kada se pale lile – buktinje od mlade kore divlje trešnje ili breze. Pale se na mestima gde se narod okuplja, simbolizujući nekadašnje progone hrišćana. Ovaj običaj priziva dobro zdravlje stoke i blagostanje u domaćinstvu.
Na Petrovdan se ne ide u polje, ne prežu se konji i ne započinju teški poljoprivredni radovi. Postoji verovanje da na ovaj dan Sveti Petar deli jabuke deci na onom svetu. Iz tog razloga razvilo se verovanje da od Nove godine do Petrovdana ne bi trebalo jesti jabuke. Mnoge majke koje su izgubile decu uzdržavale su se od jedenja jabuka pre Petrovdana, verujući da će zbog toga njihovo dete na onom svetu dobiti jabuku.
Posebni običaji u Vojvodini
U Vojvodini postoji posebno verovanje da onaj ko se na Petrovdanske dane gađa jabukama ili ih udara jednu o drugu priziva grad i vremenske nepogode. Oko ovog praznika dozrevaju “petrovače” – stara, autohtona sorta ranih jabuka, od kojih majke sa decom prave petrovdanski kolač.
Petrovdan je slava pekara i ribara, kao i mnogih porodica. Na današnji dan održavaju se i brojni vašari.
Prema narodnom verovanju, Sveti Petar je sa Svetim Savom zamenio verige, pa se zato dešava da su na Savindan dani topli, a oko Petrovdana sveži.
